معرفی روستای برده زرد بوکان
اسماعیل محمودتبار
دهیار بردەزرد
روستای برده زرد د22 کیلو متری جنوب شرقی بوکان دهستان فیض الە بیگی بە مرکزیت روستای یکشوە واقع شدە .کە از شمال بە روستای قرە براز از جنوب روستای موکە و روستای متروکە کانی سهراب در استان کردستان از شرق بە رستای ینگی کند از غرب روستاهای سەرچاوە مندیل بە سەر قلیچ و درویشعلی (دروێشاڵی) محدود است .
می توان گفت بردە زرد جنوبی ترین روستای استان آذربایجان غربی می باشد کە با استان کردستان هم مرز است .
. مساحت محدوده روستا حدود 180000 مترمربع است ویکی از پر جمعیت ترین روستاهای شهرستان بوکان است که حدود 900 نفرجمعیت درآن سکونت دارند.
وجه تسمیه روستا با توجه به اینکه سنگهای دور وبر این منطقه اکثر رنگی مایل به زرد دارند وکوه روبروی روستا هم که سنگهایش زرد میباشد به اسم برده زردان است .که یکی از دلایل نامگذاری روستا میباشد روستای برده زرد آب وهوایی معتدل کوهستانی دارد شغل اکثر مردم این منطقه از قدیم والایام دامداری وکشاورزی بوده وهنوز هم این شغلها منبع درامد واقتصاد این روستا هستند روستا جمعیت جوان دارد و بیشتر جمعیت روستا بر خلاف آمار کشور ایران اکثرا مرد هستند واین یکی از پتانسیل های جمعیتی برای زندگی در روستا میباشد منابع آبی روستا چشمه , قنات , وچاه میباشد که به دلیل خشکسالی های مداوم اکثر چشمه ها وقنات ها خشک شده اندو باتوجه بە اینکه اراضی قابل کشت در این روستا حدود 3500 هکتار میباشد از لحاظ کشاورزی مردم مجبورند به صورت دیم مزارع را کشت نماییند طرح هادی که یکی ازطرحهای مهم برای توسعه بافت روستایی است توسط بنیاد مسکن ودهیاری از سال 1385 شروع به کار نموده و دوتا خیابان در وسط روستا با جدول بندی وسنگفرش پیاده روها به اتمام رسیده وهنوز ادامه دارد از لحاظ امکانات رفاهی موجود دارای خانه بهداشت , مدرسه ابتدایی وراهنمایی , شرکت تعاونی پخش مواد نفتی , شرکت مکانیزه اسیون روستایی , مرکز مخابرات , آب لوله کشی , دهیاری , دوباب بوستان روستایی هر چند با امکانات کم , دو نانواخانه و دکل صدا وسیما, میدان فوتبال, وراه اسفالته روستایی میباشد ولی متاسفانه با توجه به اینکه دهکده جهانی به همه جا رسوخ نموده دراین روستا هنوز از اینترنت وهر گونه پوشش شبکه های اینترنتی خبری نیست و لوله کشی گاز در این روستاهنوز به مرحله اجرا درنیامده است.
باتوجه به اینکه ازنام مزارع این روستا که در دور وبر روستا بوده اند مانند خالند آغا و کونه مرده و حمه کورده وقولکه و دوو اشان و علی بلاغی که همه قبلا روستا بوده اند ومردم در انجا سکونت داشته اند.کم کم این روستاها خالی از سکنه شده اند و با توجه به موقعیت جغرافیایی روستا همه در برده زرد یکجا نشین شده اند که قدمت روستا هم به قدمت این روستاهای دوروبر برمی گردد که حدود 500 تا 600 سال میباشد کوهای معروفی هم که در روستا وجود داردکروجه که هم مرز باروستاهای ینی کند , احمداباد و درزیولی میباشد و از کانی های معدنی میباشد کوه برده زردان که در نزدیکی روستا است کوه قلای کچان که از نام آن پیداست از قلعه های قدیمی میباشد و دیوارهای بالای کوه خود گواه آثار باستانی است که هنوز توسط سازمان میراث فرهنگی شناسایی نشده کوه پیلاۆ درە هم که هم مرز با روستای درویشعلی( درۆیشاڵی) است ازمعادن سلیس است که در صنایع شیشه سازی کاربرد دارد وکوه های مانند تپه سپی و حمه نبات از معادن آهن هستند.
پچه گیچل , بی ژنگ به سر هم از منابع طبیعی این روستا هستند باتوجه به این پتانسیل های طبیعی وکشاورزی ومنابع طبیعی که دروستا وجود دارد باید شناسایی شوند و به بالفعل در آیند متاسفانه باوجود این پتانسیل ها و جمعیتی که در روستا هست نتوانسته جواب گوی مردم باشد وازسالهای 80 تا 96 قریب به 400 نفر از روستا مهاجرت کرده اند و در شهرها وروستاهای نزدیک بوکان مانند گول و اینگیجه سکونت گزیده اند از لحاظ مردمشناسی مردمانی خونگرم ومهمان نوازو صمیمی وبا مشارکت اجتماعی در روستا زندگی میکنند که اکثر مردم به دلیل ازدواجهای داخلی که در روستا انجام میگیرد باهم فامیل هستند به همین دلیل شناخت ازهمدیگر مردم ازهم در روستاکه خوشبختانه مسلٔٔه اجتماعی طلاق که یکی از مسائل مهم جامعه امروزی میباشد کم است .باتوجه به این ظرفیت ها که در روستا وجود دارد از مسولین تقاضاداریم که به روستای برده زرد توجه نمایند تا این روستا هم مانند دیگر روستاهای منطقه بیش از این مهاجرت روی نیاورند وروستای بااین قدمت وفراوانی جمعیت به دست فراموشی سپرده نشود