لقمان قنبری
تهدید واقعی ناشی ازکرونا ویروس (coronavirus) فقط مختص به میزان قدرت کُشندگی آن نیست، بلکه به اپیدمی جهانی این ویروس در عصر پرس زمان و مکان یا جهانی شدن بر می‌گردد. انسانها به عنوان حاملان اصلی کرونا ویروس در عصر جهانی شدن ارتباطات، بیش از گذشته در معرض بیماری و همزمان عامل نشر و انتقال ویروس‌ها و باکتری‌ها شده‌اند. امروزه اتیولوژی بیماریهای عفونی، پنج حالت اصلی انتقال بیماری را تشخیص داده است که عبارتند از؛ انتقال از طریق هوا، خونریزی، خون آلوده، با تماس مستقیم، و از طریق حیوانات و حشرات حامل بیماری. با این وجود نکته قابل ذکر این است که در عصر جهانی شدن سرعت ظهور و جابجایی این عامل پنجگانه بیشتر از پیش شده است. به بیانی دیگر در عصر جهانی شدن، ویروس‌ها و باکتری‌ها مثل گذشته ایزوله در یک منطقه جغرافیای خاص و بومی نیستند، بلکه همانند کرونا ویروس فراتر از جغرافیای سیاسی در حال حرکت هستند. صد البته که جهانی شدن در ابعاد اقتصادی، تکنولوژیکی و ارتباطاتی در مواردی نتایج مثبتی برای بشریت به ارمغان آورده است با این وجود نباید فراموش کرد که جهانی شدن می-تواند حامل تهدیداتی نیز برای زندگی بشر باشد. به عبارت دیگر می توان گفت فرایندهای جهانی شدن ممکن است عواقب مثبت و منفی بر روی سلامتی میلیون‌ها نفر در سرار جهان داشته باشد. جهانی شـدن از طـریق مختلـف نظیر افزایش جابه جایی متخصصان حوزه‌ي سلامت، افزایش جابه جایـی بیماران به عنوان مصرف کنندگان سلامت، اسـتفاده از فناوری‌های جدیـد در ارائه ي خدمات بهداشـتی و درمانی، افزایش دسترسـی بـه داروها و تجهیزات پزشـکی و …، منجر به ارتقای سـطح سلامت جوامع می‌شـود. از طرف دیگر جهانی شدن دسترسی آسان به حمل و نقل سریع و جابجایی افراد، گسترش انگل‌ها و ویروس‌ها چون کروناویروس را در بین جمعیت انسانی در سراسر جهان تسهیل کرده است. همچنین افزایش تجارت بین المللی خطر انتقال بین مرزی بیماریهای عفونی را تشدید کرده است. جهانی شدن تجارت مواد غذایی که با آزادسازی تجارت جهانی تسهیل می شود، ضمن اینکه مزایا و فرصت های زیادی را ارائه می دهد، خطرات جدیدی نیز به همراه دارد. غذا، یک کالای اساسی تجاری، و همچنین وسیله ای مهم برای انتقال بیماری های عفونی است. امروزه جهانی شدن ارتباطات تسهل کننده نقل و انتقال کالا و خدمات و انسانها شده است. تخمین زده می شود هزار مسافر هواپیمایی روزانه از مرزهای بین المللی عبور می کنند این جابجایی مسافرت انسانی خود مسیری را ایجاد می کنند که طی آن سرعت انتقال عفونت های انسانی در سراسر جهان شتاب بیشتری خواهد گرفت. یک مثال بارز در این مورد سرعت شیوع و انتقال «ویروس نیل غربی»( West Nil )است. اعتقاد بر این است که این بیماری در سال 1999 از طریق پشه‌هایی که با سوار شدن بر روی چرخ هواپیما هنگامی که در حال عبور از روی اقیانوس بود، خود را به شهر نیویورک رساند. همچنین یکی از مثال های بارز در رابطه با جهانی شدن ارتباطات و همه گیر شدن بیمارهای عفونی مثال «آنفولانزای خوکی» در سال 2009 است. با انتشار این ویروس در شش هفته به 30 کشور و در چند ماه به بیش از 100 کشور، آشکارا تاثیر مسافرت هوایی بر حرکت سریع بیماریهای عفونی را نشان داد. در یک ماه گذشته نیز ویروس کرونای جدیدی که نخستین بار در شهر ووهان چین پدیدار شد در عرض چند ماه از دشمنی ناشناخته به اضطرابی جهانی تبدیل شده است. سرعت انتقال بدون مرز بودن این ویروس به حد خطرناک است که سازمان بهداشت جهانی به کشورهای جهان هشدار داد که برای ورود به همه گیری جهانی ویروس کرونا آماده شوند.
